Blic” u rodnim selima patrijarha i njegove majke
Prodaju ognjište patrijarha po ceni od 12.000 evra Autor: Momčilo Petrović | Foto:Z,Raš
| 18.11.2009. - 05:00
-Kuća sagrađena na temeljima one u kojoj je rođen patrijarh. Sadašnji vlasnici je nude na prodaju.
Duž ravnog puta na krajnjem severu Slavonije, petnaestak kilometara od
mađarske granice, stoje niske kuće sa klupama ispred kapija. Meštani
strance pozdravljaju ljubazno, presrećući njihovo objašnjenje: „Znamo,
zbog patrijarha…”, i odmah dodaju: „Ali njegove familije više ovde
nema”.
Gojko Stojčević, koji će se u monaštvu zvati Pavle, rodio se 11.
septembra 1914. godine u braku Stevana i Ane, rodom iz obližnjeg sela
Kapelne, i imao je brata Dušana. Stevan je ubrzo po rođenju sinova
otišao u pečalbu u Ameriku, ali je tamo dobio tuberkulozu, i u Kućance
se „vratio da umre”. Majka se preudala, i u drugom braku rodila dve
ćerke. Gojko je u selu živeo do svoje devete godine.
„Doskora su bile žive te Pavlove sestre”, priča Radojka Žukić,
krepka 85-godišnjakinja iz Kućanaca, kojoj je Ana Stojčević bila ujna.
„Ljuba se iselila tokom poslednjeg rata, sahranjena je u Banovcima, a
Vida se udala za oficira i živela je u Beogradu. Nema dve godine kako
je umrla...”
Radojka živi u centru sela, tik pored pravoslavne crkve, minirane
1991. godine. U toj crkvi je Gojko kršten. On je, posle smrti oca,
ostao u Kućancima sa babom Dragom i tetkom Senkom.
Tada već episkop raško-prizrenski, Pavle je 1972. godine na
seoskom groblju podigao porodični spomenik - jednostavnu crnu kamenu
ploču na kojoj su uklesana imena njegovih najbližih. Juče je Jovan
Žukić, meštanin, na njemu upalio sveću…
„Na beogradskoj televiziji je javljeno da će u sredu, na mestu gde je srušena crkva, biti opelo…”, kaže.
 Jovan Žukić kraj porodičnog spomenika
Stojčevića koji je tadašnji episkop
raško-prizrenski Pavle podigao 1972. |
Vlajko Marić, nekada zvonar crkve, juče pre podne
obilazio je ruševine ovog hrama. I on je u beogradskom TV dnevniku čuo
da će danas u 11 sati Milorad Pupovac, u ime Srpskog nacionalnog veća,
održati skup, i da će biti bogosluženje, pa je došao da vidi kako će i
gde to biti održano. „Ništa na ovim zidinama nije rađeno gotovo
dvadeset godina, ne znam kako će sad…”
I njemu je poznat rodoslov patrijarhov, i njegovog brata Dušana:
Dušan je bio obućar, a ubile su ga ustaše 1943. Dušanov sin, takođe
Gojko, iz Kućanaca je otišao u Osijek, pa u Nemačku, a ćerka Nada je
živela u Budimcima, ali je i ona sada negde u Evropi.
„Stojčevića u Kućancima više nema…”
Na mestu kuće u kojoj je rođen srpski patrijarh, porodica je
svojevremeno podigla novu zgradu. (Neka ostane pomenuto da je nisu
srušili Hrvati, kao što je to ovih dana objavljeno u nekim listovima,
„iz mržnje prema pravoslavnom poglavaru”.) Šezdesetih godina prošlog
veka njegovi naslednici prodali su je, a danas u njoj živi jedna
hrvatska porodica. U dvorištu je i dan-danas bunar iz vremena
patrijarhovog detinjstva, samo što je dozidana kućica za električnu
pumpu. Sadašnji vlasnici prodaju je za 12.000 evra, i meštani kažu da
bi bilo dobro otkupiti je i napraviti spomen-sobu u njoj…
-Meštanin Vlajko Marić, nekadašnji zvonar, pored ruševina crkve u Kućancima
Nema više ni kuće u Kapelni u kojoj je posle ponovne udaje živela
patrijarhova majka. Ni njenih potomaka, iako je u ovom selu, desetak
kilometara udaljenom od Kućanaca, prezime Stojčević dosta često.
„Patrijarh i njegov brat nosili su majčino prezime, jer Ana i
Stevan nisu bili venčani”, kaže Stevo Posavac, predsednik sela i mesnog
odbora stranke SDSS. „A dve kuće od Anine kuće je bila kuća bake
mitropolita zagrebačko-ljubljanskog Jovana.”
U porti seoske crkve Svete Trojice je i grob roditelja vladike Mirona, preminulih početkom 20. veka.
A u crkvi, u utorak pre podne, dvadesetak upaljenih sveća „za mrtve”.
„Dolazili su ljudi jutros…”, kaže Posavac. „Za pokoj patrijarhove duše…”
O Kućancima Na hrvatskoj internet enciklopediji Vikipedija, o Kućancima nema
mnogo: „Naselje u općini Magadenovac, u Osiječko-baranjskoj županiji.
Prema popisu stanovništva iz 2001. godine, u Kućancima živi 622
stanovnika, većinom Hrvata i Srba.” I još samo, u odeljku „poznate
osobe” stoji: „Patrijarh srpski Pavle”.
Calendar
